Maximaal 76% en minimaal 42% van de door de IGZ verplichte medicatiebeoordelingen worden uitgevoerd. Reden: medicatiebeoordelingen kosten veel tijd. Om het IGZ quotum* te halen en adequaat en volledig uit te voeren is er een efficiëntere methode nodig. Automatiseren van het proces van medicatiebeoordelingen is daarbij een krachtig hulpmiddel. De ontwikkeling van een geavanceerde 2de generatie Clinical Decision Support System (CDSS) is broodnodig. Niet alleen voor medicatiebewaking en medicatiebeoordeling. Een CDSS blijkt onder meer het risico van een delier geautomatiseerd te kunnen voorspellen voor elke in een ziekenhuis opgenomen patiënt.

Op 30 november promoveert Hugo de Wit aan de Maastricht University op Medication Optimisation: Exploring the use of a clinical decision support system. Zijn promotieonderzoek beoogt het veilig gebruik van geneesmiddelen in zowel het ziekenhuis als verpleeghuis te optimaliseren door de inzet van software ter ondersteuning van klinische beslissingen door automatisering van medicatiebewaking en medicatiebeoordelingen. Medicatiebewaking is een van de routinetaken van een apotheker, terwijl een medicatiebeoordeling een aanvullende periodieke ‘check-up’ is, uitgevoerd door arts en apotheker aan de hand van de gebruikte medicatie, de medische gegevens en een gesprek met de patiënt. Het proefschrift van De Wit laat de noodzaak voor het automatiseren van medicatiebeoordelingen zien, alleen al vanwege de forse tijdsbesparing. De Wit onderzocht de voorwaarden voor een efficiënt softwaresysteem dat ondersteunend is bij handmatige medicatiebeoordelingen en ontwikkelde aan de hand hiervan ook daadwerkelijk deze software. Het innovatieve aan het onderzoek is niet zozeer de automatisering van de medicatiebeoordeling, maar de aanpak waarbij de handmatige invoer van patiëntgegevens niet nodig is. Het betreft een ‘knowledge-based’ CDSS, genaamd de ‘Clinical Rules Reporter’ die algoritmen bevat volgens het principe van een beslisboom om zo vooraf gedefinieerde, geneesmiddelengerelateerde problemen te signaleren.

CDSS als risicovoorspeller

Volgens de studie van De Wit blijkt een CDSS ook te kunnen worden ingezet ten behoeve van de risicovoorspelling van sub-acute ziekten waardoor een behandelingsstrategie tijdig kan worden geïnitieerd. De Wit onderzocht de risicovoorspelling van een delier, een aandoening die vaak voorkomt bij ouderen opgenomen in het ziekenhuis. De aandoening wordt geassocieerd met hoge kosten, toegenomen morbiditeit en mortaliteit. Een delier is een plotseling ontstane toestand van verwardheid, veelal bij oudere patiënten, welke kan duiden op een ernstige onderliggende ziekte en die de sterftekans doet toenemen. Voortijdig interveniëren geeft de mogelijkheid een delier te voorkomen dan wel tijdig te behandelen. In het onderzoek is een formule ontwikkeld die het ontstaan van een delier kan voorspellen én die toegepast kan worden in het ziekenhuis. Met deze formule kunnen patiënten met een hoog risico op het ontstaan van een delier automatisch worden geïdentificeerd. De toepassing van het software systeem voor het voorspellen van het risico op een aandoening kan in de toekomst wellicht ook uitkomst bieden bij andere relevante klinische problemen.

*De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) stelt verplicht dat alle bewoners van verpleeghuizen tweejaarlijks en alle bewoners van verzorgingshuizen jaarlijks een medicatiebeoordeling krijgen.